Bovenbestuurlijke plusklas
Het is natuurlijk altijd fijn als je kind het goed doet op school. Maar wat als je een hoogbegaafd kind hebt, dat moeite heeft om aansluiting te vinden bij leeftijdsgenootjes of niet voldoende geprikkeld wordt en daardoor niet op zijn eigen niveau wordt uitgedaagd? Die kinderen kunnen sinds deze week terecht in de bovenbestuurlijke plusklas van Heerhugowaard, waar ze kinderen kunnen ontmoeten met hetzelfde denkniveau en hetzelfde gevoel voor humor. “Bij de bovenbestuurlijke plusklas vinden de kinderen erkenning en herkenning en kunnen ze aan de slag met het aanleren van bepaalde vaardigheden die ze nodig hebben als ze straks naar het voortgezet onderwijs gaan. Ze leren leren.”
Barbera Planken is coördinator Hoogbegaafdheid voor Heerhugowaard bij het regionale Samenwerkingsverband PPO-NK. “Scholen hebben vaak wel een eigen plusklas of een andere vorm van verrijkingsonderwijs, die passend is bij hun visie op onderwijs. Heel mooi dat dat er is, en voor veel kinderen die is dat voldoende. Maar voor sommige kinderen is er meer nodig dan wat de school kan bieden. Voor die kinderen is de bovenbestuurlijke plusklas opgezet. Uit een peiling die we in december 2021 hebben gedaan onder basisscholen blijkt dat er behoefte is aan aanvullend onderwijs op maat voor hoogbegaafde kinderen, passend bij hun leerbehoeften. In Langedijk was deze behoefte veel minder, wel kunnen er kinderen aansluiten indien dit gewenst is.”
De bovenbestuurlijke plusklas is een initiatief van samenwerkingsverband PPO-NK, Blosse en Allente en is voor de kinderen van alle basisscholen in Heerhugowaard. Vanaf 10 maart kunnen zij iedere vrijdag terecht op Kindcentrum De Vaart. De bovenbestuurlijke plusklas bestaat uit twee groepen, een plusklas voor het jonge kind (groep 1 tot en met 4) onder leiding van juf Meinke en een voor het oudere kind (groep 5 tot en met 8) onder leiding van juf Winanda.”
Meerdere criteria
Over hoogbegaafdheid bestaan de nodige misvattingen. Barbera: “Hoogbegaafd zijn is best ingewikkeld; je zit echt op een ander spoor. Vaak denken mensen dat hoogbegaafdheid betekent dat een kind extreem slim is en dus ook hoog zal scoren op school. Maar dat is lang niet altijd zo. Er zijn meerdere kenmerken aan de hand waarvan je kunt vaststellen of een kind hoogbegaafd is. Ze zijn enerzijds cognitief sterk: hoge intelligentie, snel van begrip, grote algemene interesses, goed geheugen, analytisch inzicht en probleemoplossend vermogen. Maar er zijn ook persoonskenmerken die vaak samengaan met hoogbegaafdheid, zoals een perfectionistische instelling, een groot reflecterend vermogen, een sterk rechtvaardigheidsgevoel en reageren sterk op zintuiglijke prikkels. Ze hebben grote behoefte aan autonomie en een heel eigen gevoel voor humor. Veel hoogbegaafde kinderen voelen zich anders en passen zich aan. De meesten redden zich prima, maar dat geldt niet voor iedereen. Ga maar na; als je altijd onder je niveau denkt, ga je vanzelf ‘uit’ staan. Met mogelijk verveling, onderpresteren of sociale isolatie tot gevolg.”
Onderwijs op maat
Omdat het belangrijk is dat ze lekker in hun vel zitten en hun motivatie behouden, is onderwijs op maat heel belangrijk voor deze kinderen. Perfectionistisch ingestelde hoogbegaafde kinderen nemen liever geen risico’s, om de kans op falen te vermijden. Daardoor ervaren ze te weinig dat fouten maken, doorzetten en opnieuw proberen hen helpt om te leren. Op de middelbare school breekt dat hen vaak op. Ze lopen vast, blijven zitten of stromen af naar een lager schoolniveau. “Bij de bovenbestuurlijke plusklas - met de kinderen gaan we een pakkende, nieuwe naam verzinnen! - worden deze kinderen niet alleen geprikkeld met moeilijkere stof op een hoger denkniveau, maar daarnaast ook leren leren, leren plannen, gelijkgestemden ontmoeten, uitgedaagd worden en hun talenten leren benutten. Ze gaan de hele dag met elkaar in de weer, zodat ze met elkaar de dag kunnen starten en afsluiten en niet tussentijds hoeven schakelen.”
Barbera is blij dat hoogbegaafdheid steeds beter en sneller gesignaleerd wordt en dat het onderwijs op maat voor deze groep eindelijk gaat starten. “Vanuit de school wordt gekeken of het aanbod van de bovenbestuurlijke plusklas passend is voor een kind, uiteraard in samenspraak met de ouders en het kind zelf. We hebben er zin in om van start te gaan. Heel fijn dat deze groep gezien en begrepen wordt!”
Week van de Hoogbegaafdheid
Tijdens de Week van de Hoogbegaafdheid, die van 4 tot en met 12 maart 2023 gehouden wordt, wordt het onderwerp hoogbegaafdheid positief onder de aandacht gebracht, met als doel kennis over hoogbegaafdheid te verspreiden en vooroordelen en misvattingen proberen weg te nemen. Want hoogbegaafdheid is een woord dat niet bij iedereen positieve gedachten oproept. Mede hierdoor kunnen hoogbegaafden niet altijd en overal zichzelf zijn en hun talenten optimaal inzetten. En dat is enorm jammer, want hoogbegaafden hebben de maatschappij veel te bieden. Daarom dus deze week met een positieve insteek!
